استاد علی اکبر رشاد در سلسله دروس «منطق فهم قرآن» اقدام به بنیان‌گذاری یک دستگاه روشگانی جدید بر اساس نظریه «ابتناء» می‌کند.
نظریه‌ی ابتناء از ابتکارات ایشان و بر پایه چهار اصل، به شرح زیر تشکیل شده است:
اصل یکم) فرایندمندی تکون معرفت و برایندوارگی معرفت دینی.
اصل دوم) دوگونگی سازکارهای دخیل در تکون معرفت‌دینی، و بالتبع امکان سرگی و ناسرگی معرفت‌دینی.
اصل سوم) پیاموارگی دین و شمول آن بر مبادی خمسه‌ی پیامگزاری دخیل در فهم پیام.
اصل چهارم) برساختگی کشف و کاربرد صائب و جامع دین بر کشف و کاربرد صائب و جامع مبادی
استاد بر اساس این اصول خصوصا اصل سوم، مبادی و مبانی تفسیر را دسته‌بندی و طبقه‌بندی می‌کند. بر اساس نظریات ایشان مبانی فهم قرآن، قبل از مبادی بوده و یا به عبارت دیگر مبادی از مبانی منشعب می‌شود. در مرحله بعد، مبادی تشکیل دهنده قواعد تفسیر بوده و ضوابط نیز اصول کارآیی قواعد را ترسیم می‌کند.
برخلاف کتب و آثاری که پیرامون روش‌شناسی تفسیر و فهم قرآن وجود دارد، منطقی که ایشان برای فهم قرآن ترسیم کرده است کاملا سلسله مراتبی بوده و رابطه اجزاء آن با یکدیگر کاملا مشخص و مستند است.
این متن میتواند به عنوان منبع اصلی درس روش‌شناسی تفسیر قرآن در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری مورد استفاده قرار گیرد.
جهت دریافت متن این دروس در قالب html به سایت شخصی ایشان مراجعه کنید؛ و جهت دریافت این متن به صورت یک متن واحد و تحت ورد، لطفا اینجا کلیک کنید.
ضمنا ایشان کتابی تحت عنوان «منطق فهم دین» نیز به رشته تحریر درآورده است؛ این کتاب در سایت شخصی ایشان به صورت رایگان قابل دریافت است. جهت دریافت این کتاب اینجا کلیک نمایید.
