آشنایی با مؤسسه قائمیه؛ بزرگ‌ترین ناشر دیجیتال اسلامی شیعه
یکی از افتخارات ایران و شیعه، در عرصه پژوهش های فناورانه دیجیتال و امور تحقیقاتی درعرصه دینی و مذهبی که ابعاد جهانی نیز دارد، موسسه فرهنگی قائمیه اصفهان است. شاید به ندرت پژوهشگر حوزه دین و معارف اسلامی در کشور ایران باشد که در امر تحقیق و پژوهش فعال باشد و با اسم موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان و تولیدات آن آشنا نباشد. بدین منظور، و به مناسبت نمایشگاه کتاب، گفتگویی سایت رجا نیوز با حجه الاسلام سید مجید نبوی، مدیر عامل موسسه فرهنگی قائمیه، داشتیم که در ادامه خواهد آمد.
لطفاً در ابتدا، شرح کوتاهی از فعالیت های موسسه قائمیه، بفرمایید؟
بسم الله الرحمن الرحیم؛ مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان در سال 1385با هدف طراحی و پیاده سازی نرم افزارهای کاربردی اسلامی، بومی سازی نرم افزارهای خارجی در سازمان‌ها و موسسات ایرانی، طراحی صفحات وب و پایگاه های اطلاع رسانی و در مجموع با هدف ارتقای فناوری اطلاعات در حوزه علوم اسلامی، در کشور پا به عرصه IT کشور گذاشت. این مرکز، تحت اشراف مرحوم آیت الله حاج سید حسن فقیه امامی قدس سره، با مدیر عاملی اینجانب آغاز به فعالیت نمود.
البته مرکز فرهنگی تحقیقات رایانه ای اصفهان، موسسه غیردولتی و مردمی بوده و با هدایا، نذورات و موقوفات و تخصیص سهم مبارک امام علیه السلام پشتیبانی میشود. و هم اکنون، دارای شماره ثبت و شناسه ملی از اداره ثبت مؤسسات کشور و مجوز از مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مشغول به فعالیت می‌باشد. مرکز قائمیه، دفاتری در تهران و اصفهان، برای ارتباط با موسسات و مراکز دیگر، تاسیس نموده است. اما دفتر اصلی این موسسه در اصفهان، می باشد. البته ما، با موسسات دیگر نیز تفاهم نامه و همکاری داریم. ازجمله، در راستای همکاری و تفاهم با مراکز دیگر، میتوان به همکاری، قبول و سفارش پروژه از سازمان حج و زیارت برای تولید کتابخانه مجازی عتبات عالیات، مارکت نرم‌افزار اندرویدی کتابخوان حج اشاره کرد.
محتوا و دیتای دیجیتالی سایت قائمیه، حاوی بیش از 16 هزار عنوان کتاب دیجیتالی، می باشد. البته ﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﻭﺟﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻧﯿﺴﺘﯿﻢ ﺗﺎ ﺣﻘﻮﻕ مادی و ﻣﻌﻨﻮﯼ ﻣﻮﻟﻔﺎﻥ ﻭ ﻧﺎﺷﺮﺍﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﯾﺪﻩ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺭﻭ ﺣﺪﺍﮐﺜﺮ ﺗﻮﺍﻧﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﯾﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﯿﻢ ﺭﺿﺎﯾﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﻠﺐ ﮐﻨﯿﻢ و تاکنون موفق به اخذ بیش از 15 هزار مجوز از مولفین و ناشرین بوده ایم و این مسیر، ادامه دارد. و این تعداد از منابع مختلف به صورت مداوم افزایش خواهد یافت ان شاء الله. لازم به ذکر است که اهم موضوعات کتاب های موجود در سایت قائمیه، راجع به اهل بیت (علیهم السلام)، خانواده، حوزه و دانشگاه است. و وظیفه ما همین است که فعلا در همین حوزه ها، مشغول خدمت به علوم اهل بیت باشیم.
بازدید، توجه و استقبال مخاطبین سایت قائمیه، چگونه بوده است؟
ما، بیش از بیست میلیون بازدید کننده کتاب در سراسر جهان برای این سایت، را هم داشتیم. و روزانه، بیش 20 هزار نفر از سایت، بازدید می کنند. که از این تعداد حدود 75 درصد کاربرانی که از سایت استفاده می کنند، داخلی و مابقی نیز از کشورهای آمریکا، انگلیس و کشورهای اسلامی هستند. سایت قائمیه، از حدود 10سال پیش افتتاح و شروع به کار کرده است. آنچه، در ابتدا به عنوان یک حرکت فرهنگی ساده آغاز گردید، به تدریج به مجموعه ای بزرگ تبدیل شده است که هزاران عاشق اهل بیت (علیهم السلام) را ماهانه پذیرا می باشد. و هم اکنون به یکی از اصیل ترین منابع دسترسی و دانلود کتب متنوع شیعی تبدیل نموده است.
اگر امکان دارد اهداف موسسه قائمیه را تشریح بفرمایید؟
هدف اصلی سایت، سهولت دسترسی و ارائه خدمت به حقیقت جویان فارسی زبان، عربی زبان و انگلیسی زبانی است که جهت مطالعه و تحقیق، نیاز به دسترسی به منابع پربار شیعی دارند. ما، بارها، بر جنبه فرهنگی این سایت، تاکید ویژه ای داشته ایم و این از نوع کتاب ها و منابع، به وضوح قابل مشاهده است. سیاست های مرکز تحقیقات رایانه ای اصفهان، بر این موارد، استوار است: "عمل بر مبنای مجوز های قانونی، ارتباط با مراکز هم سو، پرهیز از موازی کاری، و صرفا ارائه محتوای علمی دینی". و بطور خلاصه اعم اهداف مرکز قائمیه بدین شرح است:
- بسط فرهنگ و معارف ناب ثقلین (کتاب الله و اهل البیت علیهم السلام)
- تقویت انگیزه عامه مردم بخصوص جوانان نسبت به بررسی دقیق تر مسائل دینی
- جایگزین کردن محتوای سودمند به جای مطالب بی محتوا در تلفن های همراه ، تبلت ها، رایانه ها و ...
- سرویس دهی به محققین طلاب و دانشجو
- گسترش فرهنگ عمومی مطالعه
- زمینه سازی جهت تشویق انتشارات و مؤلفین برای دیجیتالی نمودن آثار و نشر رایگان آن در فضای مجازی.
لطفا از افتخارات و موفقیت های مرکز و سایت قائمیه بفرمایید؟
از موفقیت ها و افتخارات این مرکز می توان به: تولید بیش از 16 هزار کتاب در هشت فرمت که مجموعا بالغ بر 128000 نرم افزار کتاب دیجیتالی با فرمت های: جاوا، اندرویدios ، windows، windwosphone، PDF، EPUb، و HTML قابل استفاده در تلفن های همراه، رایانه ها، تبلت و گجت ها در پلتفرم های مختلف نرم افزاری و دانلود رایگان آنها به 3 زبان فارسی، عربی و انگلیسی را از افتخارات خود می داند.
و اخیرا در نظر سنجی رایانه ای «جشنواره وب ایران»، وب سایت و نرم افزار موبایل «موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان» موفق به احراز مقام اول در بخش انتخاب مردمی شد. که این اعتماد مردمی، پشتوانه ای بسیار عظیمی است که ما را در ارائه خدمات بیشتر به محققین در حوزه علوم اسلامی دلگرم تر و مصمم تر می کند.
نرم افزار و اپلیکیشن کتابخوان قائمیه، زبانزد عام و خاص است، اگر امکان دارد مختصری دراین باره، نیز توضیح بفرمایید؟
بله؛ ویژگی های ممتاز اپلیکیشن و کتابخوان قائمیه، فراوان است، از جمله: اینکه نرم افزار کتاب خوان فارسی قائمیه، اولین مارکت ایرانی جهت عرضه کتاب دیجیتالی به 3 زبان فارسی، عربی و انگلیسی می باشد. ان شا الله، قرار است در آینده به بیش از 47 زبان زنده دنیا نیز ارتقاء یابد. تاکنون حدود 180 میلیون کتاب از این سایت دانلود شده است و بر روی این کتابخوان، بارگذاری شده است.
فایل های نرم افزار "بازار کتاب دیجیتالی قائمیه " قابل انتقال هستند. شما، در موبایل (اندروید، آی او اس و ویندوزفون)، کامپیوتر شخصی و در دیگر بسترهای نرم افزاری می توانید از طریق نرم افزار "بازار کتاب دیجیتالی قائمیه "، کتاب های خود را مطالعه کنید. کتاب های "بازار کتاب دیجیتالی قائمیه " می توانند به شکل چندرسانه ای و جذاب ارائه شوند! ترکیبی از صدا، متن، تصویر و ... برای شما مطالعه ای لذت بخش را به ارمغان می آورد. با "بازار کتاب دیجیتالی قائمیه " دیگر نگران از دست دادن کتاب های خود نباشید. ما همیشه یک نسخه از آن را برای شما در کتابخانه شخصی تان نگهداری می کنیم. و دیگر مزیت ها که این اپلیکیشن را به نرم افزاری نمونه و منحصربفرد، تبدیل کرده است. البته گردانندگان و تیم فنی این سایت، در هر به روز رسانی، نیز قابلیت های بسیار مفیدی به اپلیکیشن اضافه می کنند که می توانید دانلود و ملاحظه بفرمایید.
در ابتدا اپلیکیشن اندروید سایت قائمیه تولید شد. این اپلیکیشن در مارکت های رسمی و غیر رسمی اندروید، برای دانلود در اختیار عموم و همگان قرار داده شده است و در ادامه اپلیکیشن IOS قائمیه نیز تولید شد و اپلیکیشن ویندوزفون نیز تولید شده و در اختیار عموم قرار گرفته است. و به مناسبت مبعث حضرت رسول، نسخه ویندوزی قائمیه نیز عرضه شده است که البته در مرحله می باشد.
گویا برای ناشران و مولفین محترم، امتیازات ویژه‌ای اختصاص دادید، لطفا در این باره توضیح بفرمایید؟
سایت قائمیه، به مولفان و ناشران پیشنهاد همکاری ارائه می کند و سعی در جلب نظر آنها دارد. حتی پیشنهادات ممتازی به ناشران و مولفان برای انتشار دیجیتالی، ارائه کرده است. هر ناشر و مؤلفی می تواند با تماس با مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان کتاب های مورد نظر خود را جهت عرضه رایگان به ما بسپارد. تولید کتاب ها توسط ما و بصورت رایگان صورت می گیرد! هیچ هزینه ای بابت تولید کتاب ها از شما دریافت نمی شود.
توجه به مالیکت معنوی و حقوق ناشرین و مولفین، سرلوحه کار ما بوده و هست. "ما به هیچ وجه بر آن نیستیم تا حقوق مادی و معنوی مؤلفان و ناشران آثار را نادیده بگیریم و از اینرو حداکثر توانمان را به کار گرفته ایم تا بتوانیم رضایت آنان را جلب کنیم و تاکنون موفق به اخذ بیش از 14 هزار مجوز از مؤلفین و ناشرین بوده ایم. و "کلیه کتاب ها پس از تایید مسئولین مربوطه و پس از اجازه از ناشر و نویسنده به صورت نرم افزار، تولید و در سایت قائمیه، ارائه می شود.". همچنین در اقدامی دیگر و ممتاز، به مخاطبان مولفان و ناشران محترم، پیشنهاد می دهیم که اگر تمایل دارند تا خود تولید کننده نرم افزار های تلفن همراه باشند، مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه این امکان را از طریق ارائه نرم افزار کتاب ساز و رسانه ساز قائمیه برای آنان، فراهم ساخته است که البته پولی است و در سه نسخه ساده، استاندارد و حرفه ای ارائه میشود.
علاوه بر ناشران و مولفان، هر شخصی ولو اینکه آثارش به صورت کتاب منتشر نشده است، می تواند با سایت قائمیه در ارتباط باشد و اگر آثار وی، در حوزه علوم اسلامی است از وی استقبال می کنیم. زیرا فعالیت سایت قائمیه، گسترش فرهنگ کتاب و کتاب خوانی در همه جا و همه وقت، با "شعار تولید نرم افزار رایگان" و پیشنهاد تبدیل رایگان کتب و مقالات به نرم افزار موبایلی، برای همه، می باشد. بدین صورت که، تولید نرم افزارها در سایت قائمیه، کاملا رایگان می باشد. افراد علاقه مند تنها کافی است متن و اثر خویش را در قالب وورد و یا تکست در اختیار سایت و به ایمیل qazalihossin@yahoo.com، قرار دهند. بعد از حداکثر دو هفته، کتاب و مقاله ارسالی، در شش قالب و فرمت نرم افزاری به نام های pdf – java –android - Html - epub-ghb به منظور استفاده در تلفن همراه و یا رایانه ارائه می شوند.
آیا با کارشناسان و صاحب نظران دینی نیز در ارتباط هستید و از نظرات آنان بهرمند میشوید؟
بله. ارتباط با علمای شیعه و مراجع عظام تقلید، از افتخارات و موفقیت های چشمگیر مرکز تحقیقات رایانه ای اصفهان می باشد. به عنوان مثال، می توان به تولید آثار آیات عظام: صافی گلپایگانی، شبیری زنجانی، وحید خراسانی، مکارم شیرازی و رهبر معظم انقلاب اشاره کرد که در مقایسه با سایر مراکز مشابه، واقعا جای تحسین دارد. چراکه ما توانستیم محتوا و دیتای کتب علماء گرانقدر جهان تشیع را، در پلتفرم های مختلف عرضه و ارائه کنیم.
از دیگر فعالیت ها و اقدامات موسسه قائمیه بفرمایید؟
علاوه بر نرم افزار کتابخوان و کتاب ساز قائمیه، این مرکز، در مناسبت های مختلف اسلامی، اقدام به انتشار کتابخانه های مجازی در فضای وب، دارد. به عنوان مثال، می توان به انتشار کتابخانه مجازی امام جعفر صادق، و یا کتابخانه مجازی امام حسین، و ... در مناسبت های دینی، اشاره کرد.
همچنین سایت دیگری به نام khadijeh.com راه اندازی شده است که صفات و زندگینامه ام المومنین حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها است با فرمت های مختلف به کاربران ارائه می شود. و نیز راه اندازی سایت علامه مجلسی به نشانی majlesi.net که از طریق آن تمام آثار مرحوم علامه مجلسی به زبان فارسی و عربی قابل دسترسی است از دیگر اقدامات مجتمع فرهنگی مذهبی قائمیه است.
به نظر شما نقطه قوت موسسه قائمیه در کدام موارد خلاصه میشود؟
مردمی بودن مجتمع فرهنگی قائمیه، ارتباط با کارشناسان و صاحبنظران حوزه دین، همکاری و رابطه محبت آمیز بین مرکز قائمیه و مولفین و ناشران محترم، از جمله این موارد است. حتی برخی اوقات، برخی از عناوین و کتب دیجیتال مولف و ناشر که وبگاه و سایت شخصی مولفین، شخصیت ها و مولفین، یافت نمیشود، در سایت قائمیه موجود است و این نیست جز اعتماد جامعه علمی دینی کشور به مرکز قائمیه. و این از امتیازات سایت قائمیه، محسوب میشود. نقطه قوت دیگر، ما سعی داریم کتب جدید التالیف را در اسرع وقت به مخاطبین و محبین اهل بیت، ارائه کنیم.
البته لازم به ذکر است، برخی از عناوین موجود سایت قائمیه به شکل فیزیک کتاب، وجود خارجی ندارد و انتزاعی می باشد. همچین در سایت قائمیه، نسخه دیجیتالی مجلات و مقالات در فرمت های مختلف، ارائه میشود. که در واقع کتاب نیستند بلکه مجله و مقاله دیجیتالی هستند و در نوع خود کار جدیدی محسوب میشوند. به عنوان مثال: مجله فقه اهل بیت از آثار موسسه دائره المعارف فقه اهل بیت. و نیز کتاب ظهور امام مهدی از نگاه قرآن، اثر آیه الله مکارم شیرازی. نشر صدای عدالت و موارد متعدد دیگر، از جمله این موارد است.
البته برخی عنوان می کنند، در سایت قائمیه، کتاب های مختلف ، بارگذاری شده است. آیا این نقطه ضعف سایت قائمیه نمی باشد؟
خیر؛ در سایت قائمیه، به ارزش گذاری علمی و محتوایی کتاب، توجه ای نشده است زیرا، هدف و مبنای سایت قائمیه، به دور از تعصبات و جریانات اجتماعی، سیاسی، قومی و فردی، بر مبنای اجرای طرحی در قالب «مدیریت آثار تولید شده و انتشار یافته از سوی تمامی مراکز شیعه»، می باشد. و البته این امر، برعهده کارشناسان حوزه دین است که کتاب ها را نقد و بررسی نمایند. البته به هیچ عنوان، کتابی مخالف عقاید شیعه و دین اسلام، در سایت قائمیه، ارائه نشده است و نخواهد شد.
نحوه عرضه و ارائه کتاب های دیجیتال قائمیه چگونه است؟
سایت قائمیه، با توجه به انبوه تقاضاهای کاربران و مخاطبان سایت، در خصوص دانلود رایگان و ارائه کلیه محصولات نرم افزار تلفن همراه این مرکز، بر روی لوح فشرده، هاردیسک، مموری، انتخاب های مختلف را برای مخاطبان سایت فراهم کرده است. در اینصورت مخاطبان سایت، میتوانند بیش از 15000 جلد کتاب تلفن همراه را با فرمت های جاوا، اندروید، پی دی اف و Epub،ghm در 106 موضوع و به سه زبان (فارسی ، عربی و انگلیسی) از طریق خرید اینترنتی یا دانلود رایگان، تهیه نمایند.
رابطه شما، با کاربران و مخاطبان سایت، بنظر میرسد، تعاملی می باشد؟
بله، چنین است. علاوه بر کمک های مالی مردمی به سایت، کاربران، کتاب های درخواستی خویش و حتی لینک دانلود آن را در اختیار مسولین سایت قائمیه، قرار میدهند و ما در اسرع وقت در فرمت های مختلف، محتوای کتاب را در سایت و نرم افزار کتابخوان قائمیه، عرضه و برای دانلود، قرار میدهیم. حتی با ایجاد سایت بازار کتاب قائمیه، به کاربران و مخاطبان سایت، پیشنهاد می دهیم که: در صورتی که به کتابی علاقمند باشید و آن کتاب در کتابخانه بازار کتاب دیجیتالی قائمیه موجود نباشد میتوانید متن کتاب را برای ما ارسال کنید تا ما آنرا به فرمت مناسب تبدیل کرده و در کتابخانه بازار کتاب دیجیتالی قائمیه قرار دهیم. شعار سایت قائمیه، رایگان بودن نشر آثار شیعه و معارف اهل بیت، معرفی شده است و اجازه هر گونه نشر رایگان مطالب و نرم افزارهای سایت، مجاز می باشد. از اینرو، کاربران بارها و بارها، از ما تقدیر و تشکر کردند و البته ما هدفی جز خدمت به گسترش معارف اهل بیت نداریم و هزینه ای برای دانلود و در اختیار دادن محتوا، از کاربران دریافت نمی نمائیم. تقدیر و تشکر مخاطبین، در صفحه اصلی سایت، به خوبی مشهود است.
در پایان اگر نکته خاصی هست بفرمایید؟
برخی محدودیت ها، و عدم همکاری برخی از مراکز دولتی که دستی نیز در بودجه های دولتی دارند و طبیعتا، بایستی در نشر و معارف اهل بیت، همکاری بیشتری نمایند، اما هنوز، آنچنان که شایسته است، تعاون و همکاری نداشته اند و حتی گاهی موسسه قائمیه را به عنوان رقیب خویش، می دانند در حالیکه واقعا چنین نیست. و هدف موسسه قائمیه نشر و گسترش معارف اهل بیت در فضای وب می باشد.
-----------------------------------------
*دانش آموخته حوزه علمیه قم
منبع: خبرگزاری حوزه
